گذری متفاوت به برزخ ۲۱.۲۲.۲۳؛نوشته هادی سروش
🖤به بهانه آسمانی شدن همسرم و اهداء ثواب این نوشته ها به روح با اخلاق او
🔰گذری متفاوت به عالَم برزخ ( ۲۲ )
✍#هادی_سروش
🔶موضوع: "شفاعت" در برزخ
✅ ۱ )شفاعت از واژه «شفع» است و به معناى «جفت شدن با چیزى» است. براى رفع ضرر از کسى و یا رساندن منفعتى به اوست.
✅ ۲ ) شفاعت یک اصل پذیرفته شده است و دارای پایگاه عقلانی است.
در مواردی که انسان به تنهایی نمیتوان در کار به انجام برسد باشخصیت آبرومندى جفت شده و تا شخص آبرمند از مقام بزرگى درخواست نموده تا از مجرمى گذشته یا بر جزاء ویا کمالات انسان شایسته ای بیفزاید.
✅ ۳ )شرائط تحقق شفاعت ؛
🔺 "رضایت خدا" ؛
« شفاعت نمی کنند مگر برای کسی که مورد رضایت خدا باشد ؛ و لا یشفعون الا لمن ارتضی ».(سجده/۴)
🔺و شفاعت شامل انسانهای کافری که بر کفر عالمانه و عامدانه اصرار دارند ، نمیشود ؛
رسول الله(ص)فرمود: « شفاعت من بخواست خدا ، نصیبی است که بمیرد در حالى که هیچ گونه شائبه شرکى نسبت به خداوند در دلش نباشد ؛ شفاعتى نائلة ان شاء الله من مات و لا یشرک بالله شیئاً .»
🔺و کسانی از شفاعت بهرمندند که آن را "قبول وباور" داشته باشند؛
امام رضا(ع)فرمود:
« هر کس شفاعت رسول خدا(ص) را تکذیب نماید مشمول آن نخواهد شد. ؛ من کذب بشفاعة رسول الله(ص) لم تنله.»
این"قبول و باور" زمینه میشودبرای زمینه مثبت برای بهرمندی از شفاعت.
هرچه زمینه بیشتر؛ بهرمندی از شفاعت بیشتراست.
امام خمینی درکتاب چهل حدیث گوید:
"به قدری که هدایت شوی شفاعت میشوی. شفاعت تحت قانون رحمت مطلقه است که شخص باید قابل باشد و زمینه ایمان را داشته باشد."
✅ ۴ ) برخی خواسته اند منکر شفاعت در برزخ شوند و شفاعت را مخصوص قیامت بدانند.
وبرای اثبات مدعای خودبه این حدیث امام صادق(ع)تمسک کرده اند:«درقیامت ما شفاعت میکنیم ولی نسبت به برزخ شما خوفناک هستم ! - واللهُ ما اَخافُ عَلیکُم الا البَرزخ » (کافی ۶۰۶/۲)
بله ؛ ممکن است در برزخ دسترسی به نیکانی مانند انبیاء و اولیاء برای دستیابی به شفاعت، مشکل باشد.
اما حضرت صادق(ع) نفرموددربرزخ شفاعتی نداریم، بلکه اظهار نگرانی فرمودکه شفاعت به برخی شیعیان نرسد. واین نشان از سختی کار است.
پس اصوب این است که گفته شود ؛ اگرچه وسعت شفاعت در قبر و برزخ به وسعت شفاعت درآخرت نیست،اما با توجه به روایات دیگر، "شفاعت اولیاء" در برزخ محقق است.
امام خمینی شفاعت در برزخ را صریحاً نفی نکرده اما بعنوان اینکه "استفاده از بعضی روایات میشود" مطرح نموده .(اربعین حدیث/۹۵)
✅ ۵ ) به باور ما براساس ادله ذیل ، شفاعت در عالَم قبر و برزخ خواهد بود .
اولا ؛شفاعت تخصیص بردار نیست.
و ثانیا ؛ گزارشات مسلّم از روایات و افراد موثق بر وجود شفاعت در برزخ است .
و ثالثا ؛ بررخ، نمونه ای از قیامت است و همانطوریکه در قیامت شفاعت است ، در بررخ هم خواهد بود.
و رابعا؛ چگونه طبق روایات،طلب خیر و رحمت الهی بوسیله نمازودعا وصدقه میتوانددر شرائط سخت یک انسان در برزخ موثر باشد ولی عنایت ولی خدا (ع) موثر نباشد؟! در حالیکه امام (ع) با همه عوالم،یعنی؛ ازطبیعت و ناسوت، تا ملکوت و جبروت در ارتباط است.
وبالاترازارتباط؛ "ولایت کلیه" بر کل عالم دارد.
امام صادق (ع) در ذیل آیه ۵۵ سوره زخرف که می فرماید:« هنگامی که ما را به خشم آورند از آنان انتقام گرفتیم؛-فلما آسفونا انتقمنا منهم- فرمود:خداوند تبارک وتعالی مانند ما خشمگین نمیشود، بلکه اولیایی را برای خودآفریده است که آنان خشمگین وخشنود میشوندو آنان مخلوق هستند و تدبیرشان به دست خداست وخداوند خشنودی آنان را خشنودی خود و خشم آنان را خشم خویش به حساب آورده است ؛ - ان الله تبارک وتعالی لایاسف کاسفنا و لکنه خلق اولیاء لنفسه یاسفون و یرضون وهم مخلوقون مدبرون فجعل رضاهم لنفسه رضی وسخطهم لنفسه سخطا.(کافی ج ۱ ص ۴۴۱)
✅ ۶ ) مهم ترین دلیل بروجود شفاعت در برزخ این حدیث مهم است؛
امام صادق(ع)فرمود:
"درقبرِ مۆمن شش صورت داخل میشوند و یکی از آنها سیمایش نیکوتر و بویش پاکیزه تر و صورتش نظیف تر است. یکی از آن شش صورت در طرف راست و چپ، و مقابل ، وپشت سر ، و نزد پای مومن جای میگیرند، و آن صورتی که از همه نیکوتراست،آن هم حضوردارد.
آن صورتِ طرف راستی می گوید: من نماز هستم، و صورت سمت چپ می گوید: من زکات هستم، و صورتی که در روبروی اوست میگوید: من روزه هستم، و صورتیکه در پشت سر اوست میگوید: من حجّ و عمره هستم، و صورتی که در نزد دو پای اوست می گوید: من بِرّ و نیکوئی هستم که از طرف تو به برادرانت رسیده است. و سپس این صورت ها به آن صورت نیکوتر می گویند تو کیستی؟ تو که از همه ما صورتت زیباتر،وبویت پاکیزه تر،و هیئت وشکلت جالب تر است.درپاسخ آنها میگوید:"من ولایت آل محمّد(ص)هستم".(محاسن۲۸۸/۱)
فراموش نمیکنم؛استادعزیزآیت الله جوادی آملی بارهااین حدیث رادردرس باگریه برای مان خواندند.
ادامه دارد...
https://t.me/sorooshmarefat
🖤به بهانه آسمانی شدن همسرم واهداءثواب این نوشته ها به روح بااخلاق او
🔰نگاهی متفاوت به عالَم برزخ (۲۳)
✍#هادی_سروش
🔵موضوع : درک وفهم قویِ اموات
✅ ۱ ) از آنجا که ما در مواجهه با اموات ، بی حرکتی و بی درکی آنان را میبینیم ، گمان میکنیم همه چیزازاین شخص ازبین رفت!
در حالیکه همه مکاتب خداباور براین باورند که مرگ نمیتواند روح را ازبین ببرد ؛ "ان الروح باقیه لاتنعدم بالموت.. والموت تغیر حال فقط".
✅ ۲ ) مرگ ازدیدگاه "قرآن و عرفان و برهان" ؛ فقط "تغیّر حال" است یعنی از یک حالی به حالی دیگر منتقل شدن است.
به تعبیر بلند رسول رحمت الهی ؛ انتقال از یک خانه به خانه دیگراست.
لذاست پیامبر اصراربه صحابه داشت؛ "وقتی کسی از شما میمیرد ، کنار قبرش بایستید و با او حرف بزنید چراکه او میشنودگرچه پاسخ نمیدهد."
ونیزفرمود:"وقتی هم از قبر او دور میشوید درباره او سخن ناروا مگویید"(ر.ک:المحجه ج ۸ ص ۲۹۲)
✅ ۳ ) بعد از نزول عذاب بر قوم ثمود حضرت صالح رو به اجساد بیجانِ آنان کرد و گفت :
که ای قوم! خیرخواه شما بودم ولی شما به خیرخواهی من روی خوش نشان ندادید.( اعراف/79)
✅ ۴ ) پیغمبر اعظم نیز پس از جنگ بدر، با کشتگان کفار، سخن گفتند. پس عدهای رو به پیامبر عرض کردند که یا رسول الله! با عدهای مُرده سخن میگویید که نمیشنوند! پس پیامبر هم پاسخ دادند: «آنان از شما شنواتر هستند. ولی نمیتوانند (به زبان ما) پاسخ دهند.»(تفسیرابن کثیر، ج۳ص۳۷۵)
✅ ۵ ) امام علی بعد از جمل بدن مرده کعب - قاضی بصره- و طلحه را نشاند و فرمود:
"ای کعب آیا انچه خدا وعده فرموده بود را دیدی؟برخی از حاضرین گفتند: اینها چیزی نمیشنوند ! امام فرمود : به خدا قسم که سخن مرا شنیدند همانطوریکه سخن پیامبر را مشرکانی که در چاه بدر دفن شدند شنیدند. یا رجل فوالله لقد سمعا کلامی کما سمع اهل القلیب کلام رسول الله." (بحار،ج۲۵۶/۶)
✅ ۶ ) در این درک ، دیگر اموات هم سهیم هستند.
چقدر عالمان و مومنان بوده اند که افرادی در دنیا بوده اند را از اموری مطلع نموده اند.
مرحوم شیخ عباس قمی دو شب بعداز رحلتش در خواب به فرزندش میگوید : فلان کتاب از آنِ فلانی است و به او این امانت را برگردان.. فرزندش این کار را انجام میدهد ولی در مسیر کتاب از دستش روی زمین می افتد وکمی جلداو خراشیده میشود! شب بعدبازشیخ عباس قمی به خواب فرزندش می آید که چرا به صاحبش نگفتی کتاب روی زمین افتاد!
✅ ۷ ) این مهم که "روح" بعد موت بدن، دارای درک و فهم است در استدلال های بزرگان فلسفه رخ نمایی سزاواری دارد؛
شیخ بوعلی سینا در نمط هشتم کتاب الاشارات گوید:
"بدن حجاب روح است وقتی این حجاب کنار رود درک روح نسبت به پیرامون خویش از نظر درك لذات و یاآلام روحی و عقلی ، بدون مانع خواهد بود."
آنچه باید در بحث های فلسفی به کلام ابن سینا اضافه نمود این است که ؛ "انسان برای درک تا وقتی در دنیاست نیاز به ابزاری مانند لمس و بصر و حس و ذائقه و سمع دارد تا بتواند بفهمد و بداند، اما وقتی از این بدن خلاصی یافت ، علم و آگاهی او بدون نیاز به این ابزار و آلات و حواس پنج گانه است درنتیجه آگاهی به مراتب شفاف تر و جامع تر نصیب روح میشود."
فیض کاشانی در این رابطه مثالی دارد ؛ "روح بعد از مفارقت از بدن مانند زندانی محصوری هست که اطلاعاتش در حد زندان بود ووقتی از این دنیا میرود مانند همان زندانیِ آزاد شده ای است که در بلندای بیابانی قرار گیرد و به همه اطراف خود اشراف پیدامیکند."
✅ ۸ )استاد شهید مطهری مطلب را به شکل زیبایی طرح میکند که ؛
"درجه حیات" آدمی بعد از مردن ، از حیات پیش از مردن ،کاملتر و بالاتر است. همان طور که انسان در حال خواب از درجه درک واحساس ضعیفی برخوردار است حالتی نیمه زنده و نیمه مرده دارد و هنگام بیداری آن حیات کاملترمیشود همچنین حالت حیات انسان دردنیا نسبت به حیات برزخی درجهای ضعیفتر است وبا انتقال انسان به عالم برزخ کاملتر میشود.
✅ ۹ )امروز می گویند:
"ضمیر آگاه انسان،حجابی است بر روی ضمیر ناآگاه.چه بسا دردهای عمیق در ضمیر ناآگاه وجود داشته باشد كه پرده ای برآن کشیده شده وآن پرده ضرورت های زندگی دنیایی انسان است ووقتی آن نیازهای دنیوی برداشته میشود، ضمیر ناآگاه خودرا عیان میکند."
✅ ۱۰ ) برای این "درک شفاف" که برای روح حاصل شده، دیگر مرگی وجود ندارد .
روح آدمی است وهمه اش؛ حیات و مشاهده.
استادبزرگوارآقای جوادی آملی؛ براساس آیه؛ "کیف تکفرون بالله وکنتم امواتا فاحیاکم.(بقره /۲۸) براین باور است که بعد ازمرگ وانتقال به برزخ برای آدمی، مرگی دیگر نخواهد بود و انسان مرگ را مذوق میکند ؛ "ذائقه الموت" میشود و مرگی نمیماند تا به سراغ انسان آید.
گرچه علامه طباطبایی براساس آیه؛ربناامتناواحییتنا اثنین"(غافر /۱۱)
یک مرگ دیگربرای ارواح ازبرزخ به آخرت رامتصور است.
ادامه دارد..
https://t.me/sorooshmarefat
🖤به بهانه آسمانی شدن همسرم و اهداء ثواب این نوشته ها به روح با اخلاق او
🔰گذری متفاوت به عالَم برزخ ( ۲۴ )
✍#هادی_سروش
🔶موضوع:
ارتباط با ارواح و "گریه بر عزیز سفر کرده"
✅۱ ) ظاهر ما انسانها در دنیای ماده حضور دارد اما چون دارای بُعدی روحی هستیم ، یک بخش از روح ما در عالَمی غیر مادی بنام عالَم مثال حضور دارد.
بهترین موقعی که میتوانیم خود را در دامنه ی عالَم مثال ببینیم ؛ زمان خواب است که گرچه بدن در تخت خواب آرمیده ولی روح در جهانی دیگر است و در وقت بیدار شدن به بدن باز میگردد.
قرآن تصریح میکند آنان که در خواب قبض روح نمیشوند ، برای مدتی به بدن بازمیگردند- وبیدار میشوند- ؛
"وَالَّتِي لَمْ تَمُتْ فِي مَنَامِهَا ۖ فَيُمْسِكُ الَّتِي قَضَىٰ عَلَيْهَا الْمَوْتَ وَيُرْسِلُ الْأُخْرَىٰ إِلَىٰ أَجَلٍ مُسَمًّى" (زمر/۴۹)
✅ ۲ ) روح آدمی چنان امتدادی دارد که در سه بخش میتواند حضور داشته باشد ؛ در طبیعت و دنیا ، در عالم باطن که به عالم مثال خوانده میشود و البته برخی از انسانهای بسیاربسیار شریف هستند که در عین اینکه در اینجا هستند به بالاترین مراتب عوالم غیبی که از عالم بررخ هم بالاتر است بنام "عالم عقل" که جهان فرشتگان است میتوانند سفر کنند وحضور داشته باشند که مقاماتی که از انبیاء و ائمه اطهار و معجزات آنان شنیده اید در ارتباط با این عالَم است.
✅ ۳ ) ورود به عالَم باطن و مثال ، در حال عبادت و یا درزیارت معصومین (ع) مضاعف و قوی است .
و اگر شنیده اید در عبادت باید حضور قلب داشت بمعنای ورود به عالم باطن است که در نتیجه معراج آدمی از خاک به افلاک است ، که رسول الله فرمود: "الصلاة معراج المؤمن."
✅ ۴ ) مورد دیگری که میتوانیم با عالم معنا و مثال پیوست پیدا میکنیم ؛ حالت "رقت قلب ،گریه و اشک" است .
درحدیث قدسی فرمود : «من در نزد قلب شکسته هستم ؛ - اَنَا عِندَ المُنکَسِرَةِ قُلُوبُهُم».
و وقتی از پیامبر(ص) سوال شد خدا کجاست ؟ فرمود: "همدم قلب شکسته".(بحار،ج۷۰ص۱۵۷)
✅ ۵ ) گریه بر عزیز سفر کرده ، بر خلاف دگم اندیشی وهابیت ، جائز است.
و اصلا چرا جایزنباشد؟!
امام صادق(ع) فرمود:"هنگام عزا، برای اشک ریختن- به جهت کاستن بار مصیبت- نیاز به شیون و زاری است."
پس :
📌اولا ؛
با گریه میتوانیم ارتباط ملکوتی و باطنی با ارواح برقرار کنیم.
📌وثانیا؛
گریه تاثیر جدی روانی دارد و به انسان آرامش خاصی میدهد.
📌وثالثا؛
گریه و یا گذر بر قبور عزیزان ، یک نوع وفاداری به آنان عزیز است.
✅ ۶ ) گریه از خواص مهم آدمی است و یک نعمت بزرگ است.
استادم آیت الله جوادی آملی میفرمودند:
"اشك به آساني فراهم نمیشود ، اشك از راه دور ميآيد ، اشك يك قطره آب نیست که همينطور بشود رها كرد."
اين به تعبير حافظ؛اشک از پشت هفت پرده عبور میكند:
اشك حرمنشين نهانخانه مرا
زان سوی هفت پرده به بازار ميكشی
✅ ۷ ) شایسته است بهترین استفاده را از گریه داشته باشیم.
برای اینکه گریه تاثیر بر روح عزیزمان داشته باشد ، چه دردرجات او و یا دوری از عذاب ، میتوانیم گریه راهمراه باتداعی مصائب رسول الله (ص)و اهلبیت کنیم؛
در بیان امام صادق(ع) آمده ؛
"در مواجه با مصیبت یاد از مصیبت فقدان رسول اکرم کنید ؛ من اصیب بمصیبه فلیذکر مصابه بالنبی"(کافی ۲۲۲/۳)
و درخصوص یاد از مصایب عاشورا ، امام هشتم (ع) فرمود:
"هرگاه چشم تان گریان شد یاداز کربلا کنید ؛ ان کنت باکیا فابک علی الحسین".(کامل الزیارات)
✅ ۸ ) درگریه برازدست دادن عزیزان ، رعایت این مواردمناسب است؛
📌مراقبت سخن خود بوده و شب وقت مناسبی برای عزاداری اهل قبور نیست؛
امام صادق(ع) فرمود:
«هنگام عزا، .. اما شایسته نیست سخنان بیهوده و باطل بگویند و باید با فرا رسیدن شب، گریه را رها سازند تا فرشتگان آزار نبینند ؛ فاذا جائها اللیل فلاتوذی الملائکه بالنوح.»
📌جزع و بی تابی روا نیست؛
"انا اهل البیت انما نجزع قبل المصیبه"
(کافی ج۳/۲۲۵)
📌فریاد کردن و پاره کردن لباس، شایسته نیست؛
" لاینبغی الصیاح علی المیت و لاشق الثیاب" (کافی ج۳ /۲۲۵)
✅ ۹ ) بجاست این نکته را هم در اینجا جای دهم ؛
تسلا دادن به مصیبت دیدگان، بسیار رفتار ارزشمند و چه بسا وظیفه اخلاقی است.
خیلی مهم است آدمی بتواند تسلا بخش مصیبت زده ای باشد تا جایی که پیامبر(ص) فرمود:
"تسلا دهنده در ثواب آن مصیبت شریک میشود؛ - من مصابا کان له مثل اجره".(کافی۲۲۷/۳)
أمیرالمؤمنین(ع) فرمود:
سوگند به خدائی که تمامی صداها را می شنود، هرکس دلی را شاد کند، خداوندکریم، از آنشادی لطفی برای او قرار میدهد، که به هنگام مصیبت، چون آبزلالی بر او باریدن گرفته، و تلخی مصیبت او را بر طرف میکند. ؛ - .. مٰا مِنْ أَحَدٍ أَوْدَعَ قَلْباً سُرُوراً، إِلّاٰ وَ خَلَقَاللّٰهُ لَهُ مِنْ ذٰلِکَ الْسُّرُورِ لُطْفَاً...(نهج، حکمت ۲۵۷)
ادامه دارد...
https://t.me/sorooshmarefat
