🖤به بهانه آسمانی شدن همسرم و اهداء ثواب این نوشته ها به روح با اخلاق او

🔰گذری متفاوت برعالَم برزخ(۱۹)

✍#هادی_سروش

🔶موضوع :
برزخ میهمانسرای الهی برای مومنان

✅ ۱) استقبال از ورود مومن به قبر و برزخ با سلام وصلوات فرشتگان؛

گویاترین آیه قرآن که فضای میهمانی خدا درعالَم برزخ را به تصویر عقلی میکشد این آیه است؛
«الَّذِینَ تَتَوَفَّاهُمُ الْمَلآئِکةُ طَیبِینَ یقُولُونَ سَلامٌ عَلَیکمُ ادْخُلُواْ الْجَنَّةَ بِمَا کنتُمْ تَعْمَلُونَ؛ 
کسانیکه فرشتگان روحشان را میگیرند در حالى آنان پاک و پاکیزه‏ اند. به آن‌ها میگویند: سلام بر شما! وارد بهشت شوید به خاطر اعمالى که انجام میدادید.»
(نحل/۳۲)

✅ ۲ ) ماموریت فرشتگان و اقامت درکنار قبر مومن ؛
این روایت از عجائب الطاف خدا به مومن سخن مهمی دارد ، با دقت بخوانید؛
صیرفی می‌گوید: نزد امام صادق (ع) بودم. سخن از مومن به میان آمد. آن حضرت به من رو کرده و فرمودند: نمى‌خواهى درباره مقام مومن نزد خداوند برایت سخن بگویم؟عرض کردم حتمابفرمایید. فرمودند:
"هنگامى که خداوند روح مومن را گرفت، دو فرشته مراقب اعمالش به آسمان رفته و به پیشگاه خداوند عرضه مى‌دارند:
خدایا فلان بنده‌ات بنده خوبى بود، در طاعت تو شتابان و در نافرمانیت کُند بود،واکنون آن را بسوى خود برده‌اى، در این حال چه دستورى مى‌فرمایى؟
خداوند به آنها دستور مى‌دهد: به دنیا بازگشته و در کنار قبر بنده ام باشید. مرا تحمید، تسبیح، تهلیل و تکبیر نموده  و این اعمال را براى بنده‌ام بنویسید تا زمانی که او را از قبرش بر انگیزم.... ؛ -
قال فیقول الله لهما اهبطا الى الدنیا و کونا عند قبر عبدى فاحمدانى و سبحانى و هللانى و کبرانى و اکتبا ذلک لعبدى حتى ابعثه من قبره..."
(ثواب‌الاعمال/۴۳۱)

✅ ۳ ) دردریافت دو مقام بالا که در نکته ۱ و ۲ تقدیم شد همه یکسان نیستند.

خوبان در برزخ دردو گروه قراردارند؛ مقربان، اصحاب یمین.
فَأَمَّا إِنْ كانَ مِنَ الْمُقَرَّبِينَ..؛(واقعه/۸۸)

اول مقربانند که؛باراحتی، ورزق وبهشت مواجه میشوند.
وبعدازآنان اصحاب یمین اندکه مورد استقبال هم درجه های خود از مومنین و فرشتگان هستند. 
واصحاب یمین مومنین هستند.
آنانکه ازروی عمدوآگاهی نافرمانی درحق خالق، وظلم درحق مخلوق نداشته اند.

✅ ۴ ) برخی خواسته اند بگویند "مقربان" فقط انبیاء واولیاء معصوم خداهستند.
ولی به نظر میرسد درجات انبیاء و اولیاء بالاتر از بهشت و نعمت های بهشت باشد.
"مقربان" با توجه به روایتی که در روضه الواعظین از امام صادق رسیده برهر انسانِ شایسته و استثنایی اطلاق میشودکه در"علم وعمل صالح" به بهترین برجستگی ها رسیده اند.
خودحضرت صادق(ع)؛زراره وابوبصیر و محمدبن مسلم و بُرید رااز مقربان معرفی فرمود.
پس "مقربان" اختصاصی به انبیاءواولیاء ندارد.

✅ ۵ ) مقربان در عین اینکه از "روح وریحان وجنت نعیم" بهرمندند، یک میهمانی اختصاصی روزی شان میشود و آن؛ "لقاءالله" است.
لقاءالله؛ملاقات ودیدن تجلیات خداست و وغوطه ور شدن درعظمت ورحمت الهیه میباشد. همان چیزی که فرشتگانی چون جبرئیل دارند. 

✅ ۶ ) آیا "لقاء‌الله" واقعا شدنی است؟

بله که شدنی است ؛ چه دلیلی بالاتر از قرآن که میفرماید آنانکه بدنبال لقاء الله هستند در عمر؛عمل صالح واخلاص دارند: "فَمَن کانَ یرْجُوا لِقاءَ رَبِّهِ فَلْیعْمَلْ عَمَلاً صالِحاً وَ لا یشْرِکْ بِعِبادةِ رَبِّهِ أَحَدا"؛(کهف/۱۱۰)

مرحوم حکیم حاجی سبزواری گوید:
"این مقام ازآنِ کسیست که درخود زمینه سازی کرده باشدوآن تخلق به اخلاق خدائی واُنس باخداست."
(تعلیقه شواهدالربیه/۷۴۶)

✅ ۷ ) دراثبات "لقاءالله" فلسفه مشاء که سخن گویش ابن سینا است، زمین گیراست ونمیتواند آن اوج مقام انسان و لقاءالله رابه استدلال درآوردچون قائل است؛"نهایت سیر آدمی دربرزخ اتصال به فرشتگان است که از آنان به مبادی نام میبرد".
اما در حکمت متعالیه که شاهکارملاصدرا است ؛بحث"لقاء الله" به برهان رسیدکه روح انسانِ مقرب در بازگشتش،متنعم به اتصال به مبداء خودمیشود.

ملاصدرا درشواهدربوبیه مینویسد:
" انسان دارای حقیقتی اشتدادی است ، یعنی همین انسان در عالم ماده است، ویک دامنه ی دیگرش درعالم مثال است.اما انسانهای برتری هم هستند به مراتب بالاترند یعنی عالم عقل راه یافته اند.."

درقرآن این مقام؛"مقام عندیت"است:
"إِنَّ الْمُتقِينَ فِي جَناتٍ وَ نَهَرٍ، فِي مَقْعَدِ صِدْقٍ عِنْدَ مَلِيك مقتدر"(قمر/۵۵)

✅‌ ۸ ) نکته مهم؛مومنی که سالهاباهمسر ووالدین وفرزندان ودوستان خودزندگی کرده،چگونه میتوانددردوری عزیزانش در میهمانی خداخوش باشد؟

 عارف بزرگ فیض کاشانی میگوید :
"مومن درلبه مرگ،وسعت جلال و شوکت الهی برایش نمایان میشودومیبیندتمام دنیاباتمام نعمت هایش چیزی بیش اززندان ویک زندگی محدود نبوده ومیبیند که راهش به بزرگترین گلستانهاست ودیگر فکری غیرازآن نمیکند."

ادامه دارد..

https://t.me/sorooshmarefat

🖤به بهانه آسمانی شدن همسرم و اهداء ثواب این نوشته ها به روح با اخلاق او

🔰گذری متفاوت برعالَم برزخ(۲۰)

✍#هادی_سروش

🔶موضوع :
کدام عمل، آدمی را دربرزخ میهمان خدا میکند؟

✅ ۱ ) در جهان غیب و عالَم آخرت چه برزخ و چه قیامت ، کالایی از ایمان و عمل صالح پربهاءتر نیست .
اما صِرف ایمان ، همه آن حقیقتی نیست که بتواند انسان را به جوار رحمت الهی و میهمانسرای الهی برساند .
بلکه دو شرط مهم لازم است:

🔺شرط اول ؛ 
آدمی نباید گرفتاروپای بسته ی چیزی باشد.
آدم دلبسته ، پابسته خواهد بود و قدرت حرکت نداشته و قهراً توان حضور در میهمانی الهی را ندارد.
پس آزادبودنِ از همه چیز؛از انسانها، ازقدرتها وازاشیاء وخلاصه ازهمه ی دلبستگی ها لازم است.
قرآن چه زیباخصوصیت مهمِ اصحابِ یمین رادرآزادبودن آنان معرفی نموده که آنها خودرادر گرو چیزی قرار نداده اند تا رهین او باشند؛ کل نفس بما کسبت رهینه الا اصحاب الیمین (مدثر/۳۸)

غلام همت آنم که زیر چرخ کبود
ز هر چه رنگ تعلق پذیرد آزادست

🔺شرط دوم ؛
در آمیخته شدن جان آدمی با "اوست"
قرآن از این وادی به "ایمان" نام برده و ایمان یعنی؛ باور ، که در واقع "ایمان بعدازایمان" است.
قرآن میفرماید:
"ای ایمان آورندگان، ایمان بیاورید ؛ "یاایهاالذین آمَنوا آمِنوا بالله"   نسا/۱۳۶

 ای داد از اینکه ؛ "ایمان" اول را آوردیم اما از "ایمان" بعد از آن خیلی از ما محرومیم .

امام صادق(ع)فرمود:
"اگر بندگان ، حق را توصيف كنند و به آن عمل هم نمايند ، اما در دلهايشان به آن اعتقاد نداشته باشند، سودى نمی برند؛
لَو أنَّ العِبادَ وَصَفوا الحقَّ و عَمِلوا بهِ و لَم تُعْقَدْ قُلوبُهُم على أنَّهُ الحقُّ ما انْتَفَعوا. (المحاسن ۲۴۹)

✅ ۲ ) نشانه های "ایمان بعد ازایمان" :

📌نشانه اول :
توجه به مشکلات مردم وخدمت رسانی؛

امام کاظم (ع) فرمود:
"سه گروه در قیامت زیرسایه عرش الهی اند؛ کسیکه رابط ازدواج در میان مومنین باشد ، کسیکه در خدمت رسانی به مومنان موفق باشد و کسیکه اسرار زندگی مومنان را پنهان نماید ؛ - ثلاثه یستظلون بظل عرش الله یوم القیامه یوم لا ظل الا ظله: رجل زوج اخاه المسلم او اخدمه ام کتم له سراً". (خصال/۶۹)

در روایت مهم دیگری مهرورزی و محبت داشتم را محدود به دائره مومنان نمیکند؛
حضرت رسول الله (ص) فرمود :
"سوگند به آنکه جانم در دست اوست، خدارحمت خود را جز بر شخص مهرورز وبامحبت نمی گسترد.
گفتند:ای رسول خدا؛ همه ی ما اهل محبت ومهرورزی هستیم.
فرمود:مرادم از محبت ، مهرورزی به دوست ونزدیک خودنیست، بلکه محبت و مهرورزی به عموم انسان ها میباشد.وَاَلَّذِی نَفسیِ بِیَدِهِ لا یضَعُ اللهُ رَحمَتَهُ اِلا عَلَی رَحیمٍ.قَالوا:یا رَسولَ اللهِ کلُّنَا یرحَمُ. قَالَ(ص):لَیسَ بِرَحمَةِ اَحَدِکُم صَاحَبَهُ یرحَمُ النّاسَ کافَّة" [ البته روایت دیگری؛ عموم مسلمین آمده](مجموعه ورام / ۱۱ )

📌 نشانه دوم :
توجه بخدا در مهمترین شرائط؛

پیامبر(ص) به نقل شیعه و سنی، در بیان زیبایی "مهمترین شرائط" را که توجه به خدا لازم است را ، چنین ترسیم فرموده :
عدالت داشتن در راس قدرت،
عبادت دردوران جوانی تا پیری،
خدامحوری درتمام دوستی ودشمنی ها،
ترس ازخدادرخلوتِ گناه،
کمک رسانی های کاملا پنهانی،
وناله ها دردرگاه الهی ؛ - 
«سَبْعَةٌ يُظِلُّهُمُ اللَّهُ فِي ظِلِّهِ يَوْمَ لا ظِلَّ إِلا ظِلُّهُ: الإِمَامُ الْعَادِلُ، وَشَابٌّ نَشَأَ فِي عِبَادَةِ رَبِّهِ، وَرَجُلٌ قَلْبُهُ مُعَلَّقٌ فِي الْمَسَاجِدِ، وَرَجُلانِ تَحَابَّا فِي اللَّهِ اجْتَمَعَا عَلَيْهِ وَتَفَرَّقَا عَلَيْهِ، وَرَجُلٌ طَلَبَتْهُ امْرَأَةٌ ذَاتُ مَنْصِبٍ وَجَمَالٍ، فَقَالَ: إِنِّي أَخَافُ اللَّهَ، وَرَجُلٌ تَصَدَّقَ، أَخْفَى حَتَّى لا تَعْلَمَ شِمَالُهُ مَا تُنْفِقُ يَمِينُهُ، وَرَجُلٌ ذَكَرَ اللَّهَ خَالِيًا، فَفَاضَتْ عَيْنَاهُ» (خصال صدوق و صحیح بخاری)

✅ ۳ ) همه این کمالاتی که در این دو حدیث ملاحظه نمودید ، در صورتی "کمالِ موثر"  برای رسیدن به میهمانی الهی و "لقاء الله" است که سراسر نیت آدمی ، مملو از "اخلاص" باشد.
این بخوبی ازآیه ذیل استفاده میشود؛
" هر که امید دارد به لقاءالله باریابد، باید کاری شایسته انجام دهد، و هیچ کس را در عبادت وبندگی اش با پروردگار شریک نکند ؛  - فَمَن كَانَ يَرْجُو لِقَاءَ رَبِّهِ فَلْيَعْمَلْ عَمَلًا صَالِحًا وَلَا يُشْرِكْ بِعِبَادَةِ رَبِّهِ أَحَدًا (کهف/۱۱۰)

چنین انسانهایی پس از مرگ ، در میهمانی خدا خواهند بود.

ادامه دارد..

https://t.me/sorooshmarefat

🖤به بهانه آسمانی شدن همسرم و اهداء ثواب این نوشته ها به روح با اخلاق او

🔰گذری متفاوت به برزخ ( ۲۱ ) 

✍#هادی_سروش

🔶موضوع : تکامل برزخی

 
✅ ۱ )"تکامل برزخی"، بدین معناست که روح آدمی در جهان برزخ بر اساس اندوخته های عملی خود که در دنیادارا شده ، کمالاتی به او میرسد  جریان و ادامه پیدا میکند باعث ترفیع و کمال روح شود. و ثواب های نو به نو به او واصل شود.
تکامل برزخی در اصطلاح اهل معرفت و عارفان مشهور به ؛ "ترقیات برزخی" است.

✅ ۲ ) مهم ترین آیه ای که دلالت بر تکامل برزخی دارد آیه ۱۲ سوره "یس" است که تصریح دارد که آنچه انجام دادید و آثار آن را به پای تان نوشته میشود ؛ "وَنَكْتُبُ مَا قَدَّمُوا وَآثَارَهُمْ.."

✅ ۳ )دراحادیث تکامل برزخی بصورت رمزگونه مطرح است.

🔺پیامبر؛صدقه وعلم نافع وفرزندصالح را ادامه آدمی میداند؛
-إذا مات ابن آدم انقطعَ عمله إلا من ثلاث: صدقة جاریة، أو علم ینتفع به من بعدِهِ، أو ولدٌ صالح یدعو له

وامام صادق (ع) فرمود:
"شش چيز است كه مومن پس از مرگ از آنها بهره مندست؛
فرزند شايسته ای كه برای پدر آمرزش بطلبد
وقرآنی كه ازآن اوباشد ومورد استفاده قرارگيرد، 
وچاه آب و درختی كه مينشاند،
وچشمه آبی كه در راه خدا جاري ميكند، و رويه والگوی نيكی كه از او بيادگار مانده و ديگران از او اتخاذ كنند."
(خصال صدوق)

از این حدیث روشن تر در باب تکامل برزخی ، این حدیث است که دلالت دارد؛ در عالم قبر به مومن ، قرآن را تعلیم داده میشود :

🔺امام موسی کاظم (ع) میفرماید:
«هر کس از دوستان و پیروان ما بمیرد و هنوز قرآن را به طور کامل فرا نگرفته باشد در قبرش به او تعلیم می دهند تا خداوند بدین وسیله درجاتش را بالا ببرد چرا که درجات بهشت به اندازه ی آیات قرآن است و به او گفته می شود بخوان و بالارو و او می خواند و از درجات بهشت بالا می رود. ؛ 
--  مَن مات من اَولیائنا و مُحبّینَنا و شیعَتنا و لم یُحسن القرانَ عُلِمَ فی قبره لیَرفَع اللهَ به من دَرَجَته فانَّ دَرَجات الجنَّة علی قدَرایات القُران یُقالُ لهُ اقرَأ وارقَ، فَیَقرَا ثمَّ یَرقی» (کافی ۶۰۶/۲)

✅ ۴ ) اصل محکم اعتقادی این است که ؛ "الدنیا عمل و لاحساب وغدا حساب و لاعمل " (نهج،خ/۴۲).
چالش بزرگ تکامل برزخی در این باور درست است که ؛ بعداز دنیا بساط اعمال جمع میشود و موقعیت حساب و کتاب و نتیجتاً جزاء است.
وقتی عملی نیست چگونه تکامل میتواند باشد ؟
راه حل های مهم واثرگذار"تکامل برزخی" است. 

✅ ۵ ) ریشه تکاملات روح آدمیان در برزخ به عمل جدید که مرتبط با دنیا بوده و با ماده و حرکت ساخته میشود ، نیست.
بلکه تمام تکامل و ارتقاء ارواح در برزخ به چگونگی آنان در مدت عمرشان باز میگردد.
افرادی که در عمر مدام در پی کمال و علم و اخلاق بوده اند ، و یا از خود آثار بزرگی چون کتاب و مسجد و مدرسه و بیمارستان و ..خلق کردند،ازآن مداومتی که بر اعمال نیک واخلاقی وعلمی و پژوهشی داشته اند ، بعد از مرگ بصورت علی الدوام مستفیض و بهرمند میشوند و تکامل پیدا میکنند.

✅ ۶ ) علامه طباطبایی میگوید : 
وقتی تخم محبت و معرفت در وجود انسان کاشته شود و نهالش در برزخ ظهور میکند و آدمی را متنعم می کند.

✅ ۷ ) این نظر دقیق به یک نظر "ادق و دقیقتر" باید رفت.
وآن است که - نه تنها بذر محبت و معرفت در برزخ به بار مینشیند که علامه طباطبایی فرموده اند ، بلکه به نظر این قلم  - در تکامل برزخی حتی "استعداد ذاتی" یعنی آنچه که بمتقضای ذات هر کسی است ، مثلا ذات کسی بر محبت به خلق شکل گرفته، و یا "استعداد امکانی" یعنی آنچه اگر این شخص عمرش ادامه می یافت چنین اخلاق نیکویی میداشت هم میتواند باعث تکامل و تعالی روح انسان در عالَم قبر شود. 
پس هرکسی کوچکترین گرایشی به یک ارزش و نقطه مثبت هم داشته باشد مورد رحمت الهی قرار میگیرد و در برزخ و قبر به آن خواهد رسید.

✅ ۸ ) عارفان در صُحف عرفانی مانند کتاب "فصوص الحکم" تصریح دارند که ترقی در برزخ اختصاصی به طائفه ای خاص ندارد‌ و همه میتوانند از آن بهرمند شوند .
 امام خمینی (ره) درتعلیقات برفصوص تصریح میکند؛ حتی انسانهای متوسط و یا دارای معاصی، در برزخ بر اساس اینکه حجب و کدورات هایشان با عذابهای برزخی از بین میرود، روح شان در مسیر تکامل و ترفیع درجه قرار میگیرد. و این خود ظهور "شفاعت" است .

✅ ۹ ) تقدیم داشتم که در تکامل ارواح در عالَم قبر هر نوع ذاتیات و استعداها میتواند دخالت داشته باشد .
اجازه دهید از این سخن تعبیر کنم به "عصاره حیات" ، و عرضه دارم ؛
تکامل برزخی بر محور عصاره حیات است ، همان عصاره ای که در لبه مرگ همه آدمیان آن را مشاهده میکنند .
و اصلا تعبیر قرآنی "ذائقه الموت"  که بمعنای ذوق کردن مرگ و چشیدن و یا نوشیدن مرگ است ، یعنی در آغوش کشیدن تمام "عصاره حیات" خویش در مدت عمر است .
و این عصاره حیات ، مبدا تکاملات بعدی روح است .

https://t.me/sorooshmarefat