📝 کدام "عرفه" وکدام "دعا" ؟

✍#هادی_سروش

به نام خدا

✅ ۱ ) "عرفه" پایه درمعرفت دارد.

خداراچگونه میبینیم؟
من نمیدانم شما خدارا چگونه وباچه پیش فرضی، میبینید؟
آیاباپیش فرضِ فقه، یا فلسفه، یا عرفان؟
اندیشه شمامورد احترام است، اما از دریچه ی معرفتی اورامیشناسید ، خواهش میکنم با این آیه قرآن منطبق کنیدکه خودش فرموده؛
" ای پیامبر به مومنان سلام مرا برسان و مطلع شان ساز که برنامه قطعی خدای تان ؛ رحمت است .. وَإِذَا جَاءَكَ الَّذِينَ يُؤْمِنُونَ بِآيَاتِنَا فَقُلْ سَلَامٌ عَلَيْكُمْ ۖ كَتَبَ رَبُّكُمْ عَلَىٰ نَفْسِهِ الرَّحْمَةَ" (انعام/۵۴)

✅ ۲ ) بعدازمعرفت،مهم در عرفه این است که ؛ روز دعاست...
اهمیت "دعا" در چنین روزی با سخن ذیل قابل حِس است ؛طبق روایات معتبره ؛ "روزه در روز عرفه ، کفاره و جبران ۹۰ سال گناه است" .
اما در دستورات دینی و احادیث ما آمده ؛ اگر بسبب روزه حال دعا در روز عرفه را از دست میدهید ، روزه نگیرید و تا توفیق دعا را از دست مدهید.
روز عرفه روز "راز و نیاز و ناز" است و مهم این است که حتما دعا موثر است.

📌حضرت زین العابدین (ع)در روز عرفه صدای نیازمندی شنید كه از مردم كمک طلب میکرد،امام به او فرمود: 
"وای بر تو! آیادرروز عرفه، ازغیرخدا سوال میكنی! و حال آن كه امید می رود امروز بچه های در شكم مادر مورد فضل خداباشند و سعیدشوند.."

✅ ۳ ) هماهنگی باطن ما با عالَم دعا و مناجات ضروری است و آن این است که دعا با "حضور قلب و توجه و نشاط"  باشد.
متاسفانه رسم شده برای اینکه قانع شده باشیم که در روز عرفه به فضلیت دعا ، بار یافته ایم ، با کسالت و خستگی حدود دوساعت دعای عرفه امام حسین(ع) را میخوانیم و دائما از این پا به آن پا ، و گاهی ایستاده و گاهی نشسته ، و دائما سرشماری صفحات باقی مانده را داریم ، تا بالاخره دعا تمام شود !
راستش را بخواهید آن دعای مورد سفارش ؛ این دعا با این شکل خواندن نیست.
📌به سه تعبیر اهل معرفت توجه نمایید؛ 
🔺اول ؛
عارف ناشناخته امام خمینی در کتاب اربعین حدیث تصریح میکند :
این دعاهای طولانی که از ائمه (ع) صادر شده مانند دعای ابوحمزه و دعای عرفه و.. مناسب با حال خود آنان بوده و نه مناسب با حال امثال ما ، ما باید به مقدار توان و حال مان بخوانیم . 
🔺دوم ؛
سخن مهم عارف بزرگ مرحوم ملکی تبریزی درباره دعاهای طولانی است که میفرماید:
از صفحات دعاهای طولانی به مقداری که برای دعا نشاط داری و نیز حضور قلب و حال دقت در مضامین آن دعا را داری  ، از آن دعا را ، بخوان .
عبارت کتاب المرقبات چنین است :
"اقراء من الدعوات الماثوره مایقتضیه نشاطک عن قلب حاضر وعن تدبروتفهم لماتقول..."
🔺سوم؛
استاد آیت الله جوادی آملی در درس تفسیر میفرمودند:دعا را اول مطالعه کنیدوبعدبعنوان دعابخوانید.

✅ ۴ )مهم ترین نکته که "نقطه عطف دعا" شمرده میشود؛ "ادب عرفانی دعا" میباشد.
"ادب معرفتی دعا" دراین است که آدمی از هر آنچه غیر خداست دست شسته و پشت سر گذارد ، و به کلی از مردم قطع امید کند ، و خود را در محضر حضرت رب العالمینی ببیند که همه چیز از آن اوست و آماده فضل و عنایت به بنده اش می باشد.

امام صادق (ع) فرمود: 
«  خدای عزّوجلّ به حضرت داوود وحي کرد: بنده‌ای از بندگانم نيست که بدون توجه به احدی از مخلوقاتم به من اعتصام پیدا کند ، سپس آسمان‌ها و زمین و آنچه در آن‌هاست بر علیه او نقشه بکشند جز این‌که برای او راه برون‌رفت از میان آن‌ها قرار می‌دهم؛ و بنده‌ای از بندگانم به احدی از مخلوقاتم اعتصام نیابد ، جز این‌که اسباب آسمان و زمین را از دستش قطع کنم... ؛ - أَوْحَى اللَّهُ عَزَّ وَ جَلَّ إِلَى دَاوُدَ: مَا اعْتَصَمَ بِي عَبْدٌ مِنْ عِبَادِي‏ دُونَ أَحَدٍ مِنْ خَلْقِي عَرَفْتُ‏ ذَلِكَ‏ مِنْ‏ نِيَّتِهِ‏ ثُمَّ تَكِيدُهُ السَّمَاوَاتُ وَ الْأَرْضُ وَ مَنْ فِيهِنَّ إِلَّا جَعَلْتُ لَهُ الْمَخْرَجَ مِنْ بَيْنِهِنَّ، وَ مَا اعْتَصَمَ عَبْدٌ مِنْ عِبَادِي بِأَحَدٍ مِنْ خَلْقِي عَرَفْتُ‏ ذَلِكَ‏ مِنْ‏ نِيَّتِهِ‏ إِلَّا قَطَعْتُ أَسْبَابَ السَّمَاوَاتِ وَ الْأَرْضِ مِنْ يَدَيْهِ....»

این مفاهیم بلند معرفتی را سید بن طاوس در کتاب اقبال چنین رقم زده است : "انقطاع عن الکل و الیاس عن الناس و القیام الی الله بین الخوف و الرجاء..".

✅ ۵ ) بهترین دعای عرفانی 
برای روز عرفه سه دعا از سه معصوم نقل شده ؛
دعای عرفه امام حسین(ع)
دعای عرفه امام سجاد(ع) 
دعای عرفه امام صادق(ع)

اما از یک قطعه دعای کوتاهِ بشدت عرفانی که استاد عزیز ما ؛ جناب علامه حسن زاده بر آن تاکید داشتند ، در روز عرفه غفلت نکنیم :
«اللَهُمَّ نَوِّرْ ظَاهِرِی‌ بِطَاعَتِکَ، وَ بَاطِنِی‌ بِمَحَبَّتِکَ، وَ قَلْبِی‌ بِمَعْرِفَتِکَ، وَ رُوحِی‌ بِمُشَاهَدَتَکِ، وَ سِرِّی‌ بِاسْتِقْلَالِ اتِّصَالِ حَضْرَتِکَ؛ یَا ذَالْجَلَالِ وَ الإکْرَامِ»

"التماس دعا"

https://telegram.me/sorooshmarefat