▪️به بهانه آسمانی شدن همسرم

🔰نگاهی متفاوت به عالَم برزخ ( ۱۳ ) 

🔶موضوع :  برزخ ؛ یعنی محضر خدا و حضور اعمال 

✍#هادی_سروش

▪️این روزها که بصورت ناباورانه ای در سوگ فراق همسرم ؛ آن "بانوی اخلاق" هستم، چندمتن مختصر تقدیم میدارم تا برکات آن، نصیب روحش شود،چراکه درحدیث نبوی(ص) است هرورق نوشته ای از وحی در جهان ابدی بسیار نافع است. انشاءالله 

✅ ۱) ما همواره در محضر خداییم ؛

اول میفرماید:
او با ماست هر کجا که باشیم ؛ 
هُوَ مَعَكُمْ أَيْنَ ما كُنْتُمْ (حدید/۴)

بعد میفرماید:
او از رگ گردن به ما نزدیکتر است ؛ وَنَحْنُ أَقْرَبُ إِلَيْهِ مِنْ حَبْلِ الْوَرِيدِ (ق / ۱۶)

و در آخر میفرماید :
او از ما به ما نزدیکتر ؛ 
أَنَّ اللَّهَ يَحُولُ بَيْنَ الْمَرْءِ وَ قَلْبِهِ (انفال /۲۴)

مهم درک این معناست ، اما در شرائط سخت دنیا روزها و یا ماه ها و سالها در غفلت ایم و دریافت این آیات قرآن محروم هستیم.

اما در برزخ به این آیات نزدیک میشویم‌؛ چرا که از یک سوی ، چنان شرائطی از تنهایی و خوف و خشیت بر انسان مستولی میشود که متوجه حضرت رب العالمین میشود،
و از سوی دیگر چون حواس ظاهری انسان تعطیل شده مانند بینایی و شنوائی و حس و.. ، بیشتر به ملکوت عالَم متوجه است.

حکیم بزرگ ملاصدرا گوید:
"مرگ" باعث قطع علائق و حواس ظاهر شده و در نتیجه مانع از صحبت اغیار میشود و انسان آماده رجوع به محضر ربوبی میشود.

✅ ۲ )حضور انسان دربرزخ به سه شکل است: "حشر ، رجوع ، انقلاب" 

"حشر" یک حرکت بی اختیار است که در دست دیگری است گرچه انسان نخواهد هم باید برود ، می‌فرماید:
«وَ لَئِنْ مُتُّمْ أَوْ قُتِلْتُمْ لَإِلَى اللَّهِ تُحْشَرُونَ.[آل‏ عمران/۱۵۸] و اگر بميريد يا كشته شويد، قطعاً به سوى خدا گردآورده خواهيد شد.»

تعبیر دوم ، "رجوع" است که انسان بسوی او میرودوبه تعبیری بازمیگردد؛ 
"إِنَّا لِلَّٰهِ وَإِنَّا إِلَيْهِ رَاجِعُونَ" (بقره/۱۲۹)

تعبیر سوم ، "انقلاب" است که انسان با همه هویت خود با دست الهی به تمام معنا روی بخدا میکند ؛
"إِنَّا إِلى‌ رَبِّنا مُنْقَلِبُونَ"  (اعراف/۱۲۵ و شعرا/۵۰)
این تعبیر بسیار از تعبیر حشر و تعبیر رجوع بالاتر است.

دراین موردقبلاهم سخنی داشتیم که ازتکرارآن خودداری میکنیم.

✅ ۳ ) در آن محضر ربوبی ؛ اعمال آدمی جملگی ظاهر میشوند . همه اعمال ، چه ظاهر آن و چه باطن آن .
قرآن چنین تعبیر فرموده :
«بگو اين مرگى كه از آن فرار مى ‏كنيد سرانجام با شما ملاقات خواهد كرد سپس به سوى كسى كه داناى پنهان و آشكار است بازگردانده مى‏ شويد آن گاه شما را از آنچه انجام مى‏ داديد خبر مى‏ دهد ؛ - ثُمَّ تُرَدُّونَ إِلى‏ عالِمِ الْغَيْبِ وَ الشَّهادَةِ فَيُنَبِّئُكُمْ بِما كُنْتُمْ تَعْمَلُونَ (جمعه /۸)».

جالب اینجاست که ؛ اعمال حاضر میشوند و فرشتگان نسبت به همه خصوصیات آن اعمال، توضیح میدهند ، لذا قرآن فرمود : "فَيُنَبِّئُكُمْ بِما كُنْتُمْ تَعْمَلُونَ.."

علامه طباطبایی در معنای این فقره ازآیه سوره جمعه مینویسد:
حقیقت اعمال آدمی و همه تبعات آن ،به روشنی به انسان نشان داده میشود... و این خود نوعی "محاسبة الاعمال" است که به حسابِ اعمال آدمی هم رسیدگی میشود.(المیزان۲۶۸/۱۹)

✅ ۴ ) اما اینکه کدام "عمل" بدرد برزخ میخورد خود مسئله مهمی است.

استادعزیزمادرکلاس خصوصی"معاد" میفرمود:ازآنجاکه برزخ محدودیت داردوتوسعه عالَم محشروقیامت را ندارد ممکن است برخی اعمال بسیارسنگین در آنجابه کارنیایدوذخیره قیامت شودوعمل های کوچکتردربرزخ مفیدباشد.

به ذهنم میرسد؛شایدغیرازنوع عمل، خود افرادو حالات روحی شان دخالت داشته باشد.
درروایات درمیان هزاران عمل صالح، نماز وروزه وحج و ولایت اهلبیت درقبرنمایان میشود وانسان را متنعم میکند.
ودر برخی روایات نیز ، "صبر" را هم فرموده اند که درعالَم برزخ برای انسان بسیار مفید است.

از اساتیدی که در محضرشان صُحُف "عرفان" میخواندیم شنیدیم که میفرمودند: دو حقیقت است که به تمام معنا درقیامت ظهور میکند ؛
یکی ؛ "معرفتُ الله" است.
که فرمودند:"ان المعرفة هنا بذر المشاهدة فى العقبى"(اسفار۳۸/۹)
و حقیقت دیگر ؛ "محبت و لطف به خلق خدا" میباشد.
دربیان امام‌صادق(ع)آمده:وقتی خدا مؤمن را از قبرش بر می‌انگیزاند، همراه اووجودِ مثالی خارج میشود که پیشاپیش اوحرکت میکند ودرمواجه با منظره های ترسناک قیامت می‌گوید: نگران مباش، تو را از جانب خدا بشارت باد به کرامت و خوشحالی. تا اینکه در برابر خدای جلیل قرارمیگیرد.. وآن وجود مثالی میگوید: من همان شادی و سروری هستم که تو آن را بر قلب برادر مؤمنی در دنیا داخل کردی...: أَنَا السُّرُورُ الَّذِی کنْتَ أَدْخَلْتَ عَلَى أَخِیک الْمُؤْمِنِ فِی الدُّنْیا..(کافی۱۹۰/۸)

چنین است قیامتِ انسانهای عارف و دلسوز خدائی ، خوشا بحالشان.
 

ادامه دارد..

https://t.me/sorooshmarefat

▪️به بهانه آسمانی شدن همسرم

🔰نگاهی متفاوت به عالَم برزخ ( ۱۴ )

🔵موضوع : همراهان ما در برزخ

✍#هادی_سروش

🖤این روزها که بصورت ناباورانه ای در سوگ فراق همسرم ؛ آن "بانوی اخلاق" هستم، چندمتن مختصر تقدیم میدارم تا برکات آن، نصیب روحش شود،چراکه درحدیث نبوی(ص) است هرورق نوشته ای از وحی در جهان ابدی بسیار نافع است. انشاءالله 
 

 🔶 فرشتگان همراهان آدمی در عالَم قبر

« قرآن از یک سلسله گفت و شنود میان انسان های صالح و یا فاسد بافرشتگان الهی یاد می کند. این گفت و گو ها بلافاصله بعد از مرگ صورت می گیرد.

🔻دو نمونه گفتگوی فرشتگان با برزخیان ؛

📌الف) گفتگو با فاسدان:
كسانى كه بر خويشتن ستمكار بوده‌اند، وقتى‌ فرشتگان جانشان را مى‌گيرند، مى‌گويند: «در چه حال بوديد؟» پاسخ مى‌دهند: «ما در زمين از مستضعفان بوديم.» مى‌گويند: «مگر زمين خدا وسيع نبود تا در آن مهاجرت كنيد؟» ؛
 قَالُوا فِيمَ كُنْتُمْ ۖ قَالُوا كُنَّا مُسْتَضْعَفِينَ فِي الْأَرْضِ ۚ قَالُوا أَلَمْ تَكُنْ أَرْضُ اللَّهِ وَاسِعَةً فَتُهَاجِرُوا فِيهَا(نساء/۹۷)

📌ب)گفت وشنودها به صالحان که به آنان می گویند:
«سلام برشما؛ بجهت آنچه ازاعمال نیک انجام دادید پس واردبهشت شوید » -الَّذِينَ تَتَوَفَّاهُمُ الْمَلَائِكَةُ طَيِّبِينَ ۙ يَقُولُونَ سَلَامٌ عَلَيْكُمُ ادْخُلُوا الْجَنَّةَ بِمَا كُنْتُمْ تَعْمَلُونَ (نحل/۳۲)

🔶 اعمال آدمی همراه همیشگی انسان

✅ ۱ ) هویت آدمی در سه بخش خلاصه میشود ؛ باورها واندیشه ها ، رفتار و اعمال ، اخلاق .
از روایات استفاده میشود آنچه در برزخ همراه آدمی است رفتار او و اخلاق اوست.وظاهرا باورهاواعتقادات بصورت جدی درقیامت بررسی میشود.

✅ ۲ ) در مورد حضور اعمال در برزخ این حدیث بسیار مهم است ؛
پیغمبر (ص) به یکی از یاران خود بنام قیس فرمود :
وقتی دفن میشوی همراهی با تو دفن میشودواوزنده است وتو مرده واگر او نیکوباشدتورادر تخت کرامت مینشاندواگربدباشدتورا میگزد .. او"عمل" توست . ؛ یا قیس من قرین یدفن معک وهو حی ، وتدفن معه وانت میت .. ؛ وهو فعلک »(امالی صدوق)

✅ ۳) در اثبات حضور برخی از اعمال این روایت شاهد خوبی است ؛
امام صادق(ع) فرمود:
"وقتی مومن وارد عالم قبر میشود،نماز ازسمت راست وزکات از سمت چپ ونیکی هایش براوواردمیشوند و 'صبر' اودرناحیه ازقبرحضورپیدامیکندواذا وبه نماز وزکات و اعمال نیک میگوید؛اگرازشماکاری برای تین فردساخته نبود ، من هستم. ؛ .. قال الصبر للصلوة و الزكوة والبرّ:دونكم صاحبكم، فان عجزتم عنه فأنا دونه"(کافی،ج۳ص۲۴۰)

نکته جالبی در این حدیث است ؛ وقتی اعمال برای دستگیری انسان موفق نیستند،"اخلاق"امیدبخش است. واین تاثیر مهم اخلاق است.

✅ ۴)حضوروتجسم اخلاق و ملکات آدمی در برزخ بسیار قابل توجه است.
امام صادق(ع) میفرماید :
"وقتی سعد ازدنیا رفت در تشییع او هفتادهزار فرشته حضورداشتندو پیامبر (ص)کنارقبراو ایستاد و اورا به عنوان الگو معرفی نمود .. مادر سعد در خطاب به جنازه فرزندش گفت:ای سعد گوارایت باد این همه کرامتِ خدا. پیامبر (ص) فرمود:ای مادر سعد چیزی را به خدا نسبت مده! سعد دارای زبان تندی در خانه بود ! ...فقالت امه: هنیئاً لك یا سعد و كرامة. فقال لها رسول اللّه: یاامّ سعد، لاتحتمی علی اللّه ..  فقال: ان سعداً كان فی لسانه غیظ علی اهله."(امالی صدوق/۳۱۵وامالی طوسی۴۲۷)

✅ ۵ )اعمال گذشته انسان؛نه بایگانی شده است،نه اعتباری،نه حواله ای.
اعمال آدمی؛ موجود، و زنده است. یعنی همکنون باوجودباطنی ما “اتحاد” داردآنطوریکه غذادربدن وجودداردوبلکه بالاتر.
صدرالمتالهین گوید:
"عمل" چون از ذات و جوهره انسان میشود، نه تنها درآخرت انسان رارها نمی کند وبلکه دردنیا هم رها نمی کند وخود ماشده.
به تعبیراستادم حضرت علامه حسن زاده؛ مانندسیب سرخ است که رنگ وطمعش ازخودش وباخودش هست وقابل جداکردن نیست.

✅ ۶)قرآن؛ همه اعمال انسان را"مجسم" معرفی میکند:
"یوم تجدکل نفس ماعملت من خیر محضراً"(آل عمران/۳۰)
ونیز؛هر کسی را گِرو عمل خود معرفی میکند:"کل نفس بما کسبت رهینه" (مدثر/۳۸)

واین پیوستگی عمیق انسان و عملش در قبر ظهورجدی تر دارد.

پیرمرد محتکر گندم، در زمان اشغال متفقین و گرسنگی مردم، از قبول پول اندک ویا مناسب بامقدار فروش، سرباز زده ومیگوید: “برو بالاتر” !
و روزی همین شخص زیر دست دکتری در بیمارستان فیروزآبادی شهرری میرود تا پایش را که عفونت کرده مداوا کنند ،تصمیم پزشک، به قطع پا گرفته میشود وپزشک معالجش به جرّاح که می خواهدپا رااز مچ قطع کند،می گوید ؛ “برو بالاتر”! تااینکه پای او را از بالای ران قطع می کنند!و پزشک جراح ، همان شخصی است که در نوجوانی به آن پیرمرد برای خرید گندم مراجعه کرده بودواودربرابرپیشنهاد هر قیمتی میگوید: برو بالاتر !
بله ؛ عمل آن پیرمردگندم فروش ، “زنده” است و “برو بالاتر” انعکاس عمل خود اوست!

ادامه دارد ..

https://t.me/sorooshmarefat

▪️ به بهانه آسمانی شدن همسرم

🔰گذری متفاوت برعالَم برزخ  (۱۵) 

🔶موضوع : عذاب برزخ

✍#هادی_سروش

🖤این روزها که بصورت ناباورانه ای در سوگ فراق همسرم ؛ آن "بانوی اخلاق" هستم، چندمتن مختصر تقدیم میدارم تا برکات آن، نصیب روحش شود،چراکه درحدیث نبوی(ص) است هرورق نوشته ای از وحی در جهان ابدی بسیار نافع است. انشاءالله 
 

🔴حضرت امیر(ع)در نامه به محمد ابن ابی بکر نوشت ؛
«آن زندگانی سخت،که خدادشمنش را به آن هشدارداده است ،  [اشاره به آیه ۱۲۴سوره طه است ؛  وَ مَنْ أَعْرَضَ عَنْ ذِكْرِي فَإِنَّ لَهُ مَعِيشَةً ضَنْكاً وَ نَحْشُرُهُ يَوْمَ الْقِيامَةِ أَعْمى‌ ] عذاب قبر است؛ وإن المعیشة الضنک التی حذر الله منها عدوه،عذاب القبر»(امالی طوسی/۲۷)

🔻نکته ها:

✅۱) معذب بودن برخی ارواح اموات در قبر یک واقعیت است که هیچ مومنی منکر آن نمیتواند باشد و نیست.

🔺پیامبر در پایان نماز‌هایشان این جمله را می‌خواندند: «اعوذ بک من عذاب القبر.»
خدایا پناه می‌برم به تو از عذاب قبر.»
(بحار ج ۶ ص۲۰۵)

🔺ازحضرت صادق سوال شد؛آیا کسی از فشار قبردرامنیت است؟ فرمود:بسیار کم هستند.(بحار۲۱۴/۶)

🔺امام صادق (ع) فرمود:
«به خدا قسم تنها چیزی که من برای شما از آن می‌ترسم  برزخ است ؛ "اتخوف علیکم فی البررخ" ».(کافی۲۴۲/۳)

✅ ۲) شهيد مطهرى مى گويد:
مـطـابـق نـصـوص قـرآن و روايـات مـتـواتـر و غـيـر قـابـل انكارى كه از رسول اكرم(ص)و ائمه اطهار(ع) رسيده است؛ چـنـيـن نيست كه انسان پس از مردن درحال شبيه به بيهوشى فرو رود و هيچ چيز را احساس نكند، نه لذتى وسروری داشته باشد و نه اندوه و دردى، بلكه همه چيز راحس میكند، از چيزهايى لذت مى برد و از چيزهاى ديگر رنج میبرد»

به ذهن من میرسد؛ از مجموع روایات درباب وحشت ازقبر وبرزخ استفاده میشود؛ مومن نسبت به قبر و برزخ نمیتواند بیخیال ویامغرورباشد که من درآن موطن راحت خواهم بود،وازطرفی هم نباید ناامید از عنایات خدا وشفاعت اهلبیت(ع)بود،یعنی بایددربین خوف و رجاء بود.

✅ ۳)حیوانات نیز،عذاب قبرکافران را درک میکنند؛
پیامبراسلام(ص)میفرماید:
"من وقتی قبل ازنبوت چوپانی میکردم گوسفندان وشتران یکباره دربیابان هراسان میشدند..بعدازنبوت ازجبرئیل پرسیدم وفرمود:ضربه ای که به کافردرآن عالَم میزنندهمه موجودات هراسان میشوند مگر انسانها و اجنه.  
'ان الكافر یضرب ضربة ماخلق اللّه شیئاً الی سمعها ویذعر لها الاّالثقلین فقلنا"' (بحار۲۲۶/۶)

✅ ۴ ) فیض کاشانی درباره عذاب هایی مانندفشار قبر میگوید:
"اینها خبرهای صحیحی است، اما اسراری دارند که درک آنها برای ما زندگان ممکن نیست؛ زیرا هر چه در عالم آخرت مربوط می شود، ازعالم ملکوت است که برای ماقابل حس ومشاهده نیست کسی که خصلت های زشت وزیبادردرون او ریشه کرده است همین خصلتها درهنگام مرگ به وسائلی آرام بخش ویاعذاب دهنده درجان اومبدل میشوند".

✅ ۵ ) راه شناخت مااز احوالات وخیم دربرزخ توجه به سخنان ائمه(ع)است که باعالم غیب درارتباط هستند.
نوبت بعد؛ سخنان اهل دل واصحاب بصیرت،خصوصا آنانکه با توجه به باز بودن "چشم برزخی" گزارشی از برزخ و برزخیان میدهند.

📌نمونه اول:
ابوبصیرگویدامام صادق(ع) فرمود:دختررسول الله بنام رقیه مُردوبعداز دفن پیامبردعانمودکه خدااورا ازفشارقبر ایمن فرماید .. انی سألت ربی ان یهب لی رقیة من ضمّةالقبر (بحارج۱۲۰/۷)

📌نمونه دوم:
حال حضرت زهرا(س) نسبت به قبر و برزخ درخورتوجه است ؛ 
ایشان به علی (ع) سفارش نمود بعد از غسل شبانه و کفن ودفن ، زود از سر قبرم فاصله مگیر ، بِمان وتلاوت قران کن ودعا بخوان تا من با قبر انس بگیرم . آن ساعات ساعاتی است که میت به انس با زندگان سخت نیازمند است ؛  - فانها ساعة یحتاج المیت فیها الی انس الاحیاء . 

📌نمونه سوم:
فقرات مهم دعای ابوحمزه که امام سجاد (ع) از تنهایی و فشار قبر می نالد...

📌نمونه چهارم :
علامه حلی در وصیتنامه اش به فرزندش فخر المحققین مینویسد:
« به قدر امکان به زیارت قبرم بیا و قرآن بخوان ؛ - وزر قبری بقدر الامکان واقراء علیه شیئاً من القران » (قواعد الاحکام ۷۱۷/۳)

✅ ۶ ) عذاب قبر ، عذابی است که روح در عالَم برزخ آن را درک میکندومیچشد. 
تحقق این باور دینی وعقلی، ضرورتاً منحصر دراین نیست که بدن میت در گودالی دفن شود.
هر میتی به مجرد انقطاع روح ازبدنش، بایک قالب وبدن مثالی- که قبلا درباره آن توضیحاتی عرضه داشتیم- وارد عالم برزخ میشود و تمام احکام خوب و یا بد برزخ برای او محقق میشود. چه دردریا غرق شودویا درهوا منفجر شود و پورد شودو یاخوراک حیوانی شود و.. 
یکی ازاصحاب حضرت صادق(ع)گوید از امام(ع)پرسیدم؛ شخصی که به دار آویخته شده و روی دار بدنش مانده ، آیا او را هم عذاب قبر دارد؟حضرت(ع) فرمود:آری خدا به هوا امرمیکندکه اورا درفشارخودبگیرد.»(کافی۲۴۱/۳)

ادامه دارد..

https://t.me/sorooshmarefat