حدیث معرفت در درس فقه (2)
قبل از گزارش:
معمول دروس حوزه علمیه این است که در پایان هفته استاد در محفل درسی حوزه ، شاگردان خود را میهمان گفتار عرشی معصومین(ع) مینماید.
حجت الاسلام استاد سروش در روزهای چهارشنبه بر همین منوال سیر کرده و احادیث منتخب و زیبائی را به دوستان درس فقه خود عرضه میکند.
-----------------------------------
خصال شیخ صدوق (ره)
قال ابوعبدالله الصادق (ع) :
الشیعة ثلاث :محب واد فهو منا ، متزین بنا و نحن
زین لمن تزین بنا ، ومستاکل بنا الناس و من استأکل
بنا افتقر . (بحارالانوار، ج۶۵ص ۱۵۳)
شیعیان ما بر سه گروهند :
۱) محبیینی که محبت به ما در سراسر وجودشان قرار گرفته ، که اینان از "ما" هستند .
۲) آنانکه با ارتباط با ما در پی آراسته شدن هستند ، که زینت اینان خواهیم بود .
۳) کسانیکه با نام ما در پی استفاده مادی از مردمند ، که سر انجام این گروه فقر و فلاکت است .
------------------------------------
نکات مهم این حدیث :
۱)هر که نامش شیعه بود اولا در یک رتبه با دیگر از شیعیان نیست و ثانیا چه بسا در رتبه ای باشد که برای رفع نقائص خود باید دست به کار شده و خود را از نقص رهیده یا اگر بی نقص است خود را به کمال رساند .
۲) در گروه اول دو واژه قابل تأمل است :
الف) کلمه "مودت"است که در قرآن در آیه معروف "قل لا اسئلکم علیه من اجر الا المودة فی القربی" (شوری /۲۳)آمده ما را موظف به تحقق آن حقیقت در متن جانمان نموده است .
و مودت محبت فراگیر و جدی و خستگی ناپذیر است . در دیگر روایات محبان به اهل البیت به گروه های مختلفی تقسیم گشته که بخشی محبتشان زبانی، بخشی دیگر قلبی و بخشی هم قلبی وهم زبانی و نیز عملی . اینان کسانید که از "محبت " به "مودت " رسیده اند .
ب) کلمه " منا" یعنی "از ماست " که کلمه ای فرا خور نهایت دقت است .
در احادیث داریم "کل تقی و نقی آلی" پیامبر عزیزمان فرمود: هر با تقوای خالصی آل من است .(بحار۹۱/۲۶۲) . پس مقام منیع "منا اهل البیت " مختص به سلمان فارسی نیست و هر سلمان گونه "منا اهل البیت " است همانطوری که در مورد افراد دیگر هم نقل شده است .
اما مخفی نماند حتی در همان مقام هم خطر اغوای شیطان جدی است که این خطر در مورد "زبیر" که در نهج البلاغه تعبیر "منا اهل البیت " برایش صادر شده بود به سوء عاقبت وحشتناکی گرفتار گشت .
۳) گروه دوم شیعیان در پی آراسته شدن هستند که با اتصال به نام و یاد و آشنائی با سیره اهل البیت (ع) این مطلوب را دنبال میکنند ، که امام صادق (ع) وعده توفیق اینان در مقصودشان را عنایت فرموده است .
مطالعه سیره و روش زندگی آنان و شرکت در محافل بنام آنان و برپائی جشن و سوگواری برای آنان در این در بخش سهم جدی دارد که نوع شیعیان در این بخش توفیقات قابلی بدست می اورند .
۳) اما گروه سوم که بعید است کمالی داشته باشند و اگر کمالی برایشان متصور باشد قطعا نقص مهمی را گرفتارند ، کسانی هستند که نام و یاد امامان معصوم را وسیله "کسب و نان" خود کرده و از "نام" آنان دنبال" نان " خود هستند چه خیانتها برای رسیدن به آن "نان" دارند که خود حدیث بسیار غمناکی است.
اینان همان کسانند که نام ائمه (ع) را وسیله ی "دوشیدن " مردم قرار داده اند .
و در روزگار ما برخی از خطباء و خصوصا مداحانی که " پاکتهای آن چنانی " و " طی کردنی "شان چه بلائی به سر مراسم مظلوم اهل البیت در آورده و چه بی اعتقادی های خلق مظلوم خدا را رقم زده اند .
بگذاریم و بگذریم....
امام صادق (ع) در پایان حدیث عاقبت سوء این عده از "مذهب فروشان" را فقر و بدبختی پیش بینی فرموده .
اعاذناالله من شرور انفسنا و من سیئات اعمالنا