نیاز امروز جهان اسلام برجسته کردن جلوه های رحمانیِ پیامبر است

هادی سروش

به پیامبر عرض کردند درباره مشرکین نفرین کن فرمود، نه من برای لعنت نیامدم بلکه برای رحمت فرستاده شده ام . و می فرمود خداوندا این مردم را هدایت فرما . لذا فرمود:《ارحموا من فی الارض یرحمکم من فی السما》.

هادی سروش نوشت:

تلاش در مخفی نگه داشتن چهره رحمانی پیامبر!

جهان معاصر به شدت محتاج شناخت جلوه های رحمانی رسول الله -ص- است.

امروز از آنجا که طالبان و داعش کریه ترین چهره از اسلام را برای جهان به نمایش گذارده اند و از سوی دیگر برخی از سیاسیون داخلی برای تقویت اقتدار خود سخنی از رحمت پیامبر خدا  به میان نمی آورند ، نیاز به نوشتن و گفتن و شنیدن های پی در پی در مورد چهره رحمانی اسلام و اخلاق رحیمانه پیامبر خدا -ص- ضرورت بیشتری پیدا میکند.

رحمت کلید شخصیت پیامبر

برای ارزیابی یک شخصیت ، باید به کلیدشخصیت او دسترسی پیدا کرد وکلید شخصیت حضرت رسول (ص) در این جمله نهاده شده؛ 《وَمَا أَرْسَلْنَاکَ إِلَّا رَحْمَهً لِّلْعَالَمِینَ (انبیاء۱۰۷)》، او در تلقی رسالتش و القاء رسالتش به جامعه ، تحت نفوذ رحمت بی انتهاء خداست.

رسالت رحمانی ، ریشه در شاکله وجودیش دارد که  حضرت صادق(ع) فرمود : 《خدای متعال ، با عنصر محبت پیامبرش را ارتقاء بخشید / ادب نبیه علی محبته》

“رحمت و محبت” عنوان کلی و تابلوی شخصیت پیامبر برای جهانیان است.

ظهور رحمت در شرح صدر ومدارا

پیامبر خدا -ص- رحمت به تمام معنا برای تمام جهانیان است.  و روشن است جهان تشکیل شده از مومن و غیر مومن ، و موحد و کافر است ، و مشی دینی و اجتماعی و سیاسی پیامبر خدا بر شرح صدر و اِعمالِ سیاست “مدارا ” است ، و واضح است هرکسی نمیتواند اهل مدارا باشد چرا که مدارا یک شرح صدر جدی میطلبد .

شرح صدر آن توسعه وجودی است که هم شخص دارای کمالات  بی نهایت میشود و هم میتواند بسیاری از ناگواری ها را در وجود خود جای دهد تا جاییکه  چیزی از آن ناگواری ها به بیرون نمایان نشده و که کسی خبر دار نمیشود. این میشود ؛ شرح صدر.

رحمت و مدارا در قبال دشمن

پیامبر عزیز ، رحمت و مدارای خود را فقط هزینه ی دوستان خود نمیکند بلکه در برابر دشمن مدارا میکند تا  از هدایت آنان سر باز نزده و فرصت به آنان داده باشد.

بررسی برخی نمونه ها درخور توجه است؛

در موقعیت برتر نسبت به دشمن ، معاهده “صلح حدیبیه” امضاء میکند. و صلح او میشود ؛ 《انا فتحنا لک فتحا مبینا》

ابولهب پشت سر پیامبر میرود و کلمه و کلمه سخن ایشان را رد میکرد یا مورد اهانت قرارمیداد!

و ازسوی دیگر؛زنش ام جمیل ؛ صبح زود تمام مسیر پیامبر خار میریخت..ودر همه جا بدگوئی میکرد.

پس از فتح خیبر جمعی از یهودیان که تسلیم شده بودند و غذای مسموم برای حضرت فرستاده بودند ، اما حضرت آنان را به حال خودشان رها کرد.

زن یهودی وقتی که خواست در کام آن حضرت زهر بریزد او را نیز عفو کرد.

در مراجعت از غزوه تبوک جمعی از منافقان در سوء قصد به جان حضرت رسول الله کردند و خواستند مرکبش را رَم بدهند تا در پرتگاه سقوط کند با این که پیامبر آنان را شناخت با همه اصرار یارانش اسم آنان را فاش نساخت و از مجازاتشان صرف نظر فرمود با اینکه این اقدام به براندازی نظام رسول خدا -ص- بود که تا به شهادت رساندن پیامبر پیش رفتند.

عبدالله بن اُبی ، سر دسته منافقان که کارشکنی زیاد می کرد و شایعه سازی بر علیه پیامبر می کرد یاران پیامبر بارها از آن حضرت خواستند که او را به سزای اعمالش برسانند اما حضرت اجازه نمی داد بلکه در حال بیماری به عیادت او رفت و پس از مرگ عبدالله بن اُبی لباس خود را در قبر او قرار دادند که این کار باعث بازگشت درونی عده ای از منافقان شد.

به پیامبر عرض کردند درباره مشرکین نفرین کن فرمود، نه من برای لعنت نیامدم بلکه برای رحمت فرستاده شده ام . و می فرمود خداوندا این مردم را هدایت فرما . لذا فرمود:《ارحموا من فی الارض یرحمکم من فی السما》.